پایدارسازی گود به روش مهارمتقابل (استرات)
روش مهار متقابل یا استرات از جمله روشهای پایدارسازی موقت برای نگهداری و حفاظت جدارههای حاصل از گودبرداری و برای جلوگیری از تغییر مکانهای جانبی در گودهایی با عرض کم است که در محیطهای شهری استفاده میشود و برای گودهای با عرض کم مناسب و اقتصادی است.
پایدارسازی گود به روش مهار متقابل (Reciprocal Support) یا استرات (Struts)شباهتهایی با روش سازه نگهبان خرپایی دارد. استفاده از المانهای مهار متقابل باعث کنترل و کاهش تغییرشکلهای جانبی دیوارههای گودبرداری میگردد. در این روش نیز المانهای قائم در داخل شمعهایی به طول بیش از ارتفاع گود قرار میگیرند که انتهای آنها با بتن به صورت گیردار در داخل شمعها مهار شده است. این المانهای قائم میتوانند پروفیلهای H شکل یا I شکل و یا مقاطع مستطیلی شکل باشند. بعد از جانمایی این المانهای قائم در دو طرف دیوارهای گود، آنها را به کمک تیرها و المانهای افقی شکل به صورت سازه خرپایی به یکدیگر متصل میگردد تا بتوانند به پایداری یکدیگر کمک کنند. در این روش بهتر است شرایط دو سازه مجاور گود یکسان باشد. مهار متقابل (استرات)، دوختن خاک به خاک متقابل است. در روش مهار متقابل (استرات) میتوان از شمع فولادی، شمع بتنی، سپر و یا دیافراگم استفاده کرد. این روش در گودبرداری دارای عرض کم نسبت به عمق گودبرداری، در مقایسه با سازه نگهبان خرپایی و سایر روش های مرسوم میتواند اقتصادی تر و دارای فضای بیشتر جهت اجرای سازه اصلی ساختمان باشد.
مراحل اجرای روش استرات (مهار متقابل):
1- نصب اعضای قائم با درنظر گرفتن ریشه گیرداری (میزان تقریبی20 تا 30 درصد عمق گود) پایین تر از کف گودبرداری. این عمق اضافه به منظور تامین گیرداری انتهای تحتانی پروفیلهایی است که در چاهک قرار داده میشوند.
2- قراردادن پروفیل مستصیلی، I یا H شکل، مطابق با محاسبات و نقشههای اجرایی درون حفره یا کوبیدن سپر و یا اجرای شمع بتنی درجا یا اجرای دیافراگم (بسته به انتخاب نوع عضو قائم)، به طوری که راس عضو قائم کمی بالاتر از آغاز گود باشد.
3- شروع گودبرداری تا کمی پایینتر از تراز قرارگیری اولین ردیف اعضای افقی و نصب قیدهای فشاری.
4- اجرای مهار متقابل در نقاط دیگری از ارتفاع پروفیلهای قائم در صورت لزوم.
5- ادامه گودبرداری و به همین ترتیب نصب اعضای افقی و فشاری.
6- استفاده از الوارهای چوبی یا اعضای مناسب دیگر مانند مش و شاتکریت مابین سولجرها.
7- مهاربندی سیستم مهار متقابل (استرات) فوق الذکر در جهت عمود بر سیستم قبلی آن، یعنی در جهت طول گود، به صورتی مناسب.
8- اگر تراز پی همسایههای دو طرف یکی باشد، بهتر است در این تراز یک مهار متقابل اجرا شود. شکل 2 نمایی از روش اجرا شده را نشان میدهند.
1- سرعت اجرای زیاد در گودبرداریهای کم عرض
2- هزینه کم نسبت به روش های متناظر
3- مناسب در تونلها، محلهای لوله گذاری و کانالهای کم عمق با عرض کم
4- گودبرداری و پایدارسازی همزمان
5- اشغال فضای کم در گودبرداریهای با عرض کم
معایب روش مهار متقابل (استرات)
1- برای گودبرداریهای عریض (معمولا بیش از 12 متر) نسبت به عمق، مناسب نیست.
2- این سیستم معمولا برای کارهای موقت است.
3- نسبت به روش میخ کوبی در خاک، فضای بیشتری اشغال میکند.
4- نیاز به تیم طراح و مجری متخصص در این زمینه دارد.
پایدارسازی گود به روش مهار متقابل (Reciprocal Support) یا استرات (Struts)شباهتهایی با روش سازه نگهبان خرپایی دارد. استفاده از المانهای مهار متقابل باعث کنترل و کاهش تغییرشکلهای جانبی دیوارههای گودبرداری میگردد. در این روش نیز المانهای قائم در داخل شمعهایی به طول بیش از ارتفاع گود قرار میگیرند که انتهای آنها با بتن به صورت گیردار در داخل شمعها مهار شده است. این المانهای قائم میتوانند پروفیلهای H شکل یا I شکل و یا مقاطع مستطیلی شکل باشند. بعد از جانمایی این المانهای قائم در دو طرف دیوارهای گود، آنها را به کمک تیرها و المانهای افقی شکل به صورت سازه خرپایی به یکدیگر متصل میگردد تا بتوانند به پایداری یکدیگر کمک کنند. در این روش بهتر است شرایط دو سازه مجاور گود یکسان باشد. مهار متقابل (استرات)، دوختن خاک به خاک متقابل است. در روش مهار متقابل (استرات) میتوان از شمع فولادی، شمع بتنی، سپر و یا دیافراگم استفاده کرد. این روش در گودبرداری دارای عرض کم نسبت به عمق گودبرداری، در مقایسه با سازه نگهبان خرپایی و سایر روش های مرسوم میتواند اقتصادی تر و دارای فضای بیشتر جهت اجرای سازه اصلی ساختمان باشد.
شکل 1- نمای شماتیک سازه مهار متقابل (استرات)
مراحل اجرای روش استرات (مهار متقابل):
1- نصب اعضای قائم با درنظر گرفتن ریشه گیرداری (میزان تقریبی20 تا 30 درصد عمق گود) پایین تر از کف گودبرداری. این عمق اضافه به منظور تامین گیرداری انتهای تحتانی پروفیلهایی است که در چاهک قرار داده میشوند.
2- قراردادن پروفیل مستصیلی، I یا H شکل، مطابق با محاسبات و نقشههای اجرایی درون حفره یا کوبیدن سپر و یا اجرای شمع بتنی درجا یا اجرای دیافراگم (بسته به انتخاب نوع عضو قائم)، به طوری که راس عضو قائم کمی بالاتر از آغاز گود باشد.
3- شروع گودبرداری تا کمی پایینتر از تراز قرارگیری اولین ردیف اعضای افقی و نصب قیدهای فشاری.
4- اجرای مهار متقابل در نقاط دیگری از ارتفاع پروفیلهای قائم در صورت لزوم.
5- ادامه گودبرداری و به همین ترتیب نصب اعضای افقی و فشاری.
6- استفاده از الوارهای چوبی یا اعضای مناسب دیگر مانند مش و شاتکریت مابین سولجرها.
7- مهاربندی سیستم مهار متقابل (استرات) فوق الذکر در جهت عمود بر سیستم قبلی آن، یعنی در جهت طول گود، به صورتی مناسب.
8- اگر تراز پی همسایههای دو طرف یکی باشد، بهتر است در این تراز یک مهار متقابل اجرا شود. شکل 2 نمایی از روش اجرا شده را نشان میدهند.
شکل 2-نمایی از پایدارسازی گود به روش استرات (مهارمتقابل)
مزایای روش استرات (مهار متقابل):1- سرعت اجرای زیاد در گودبرداریهای کم عرض
2- هزینه کم نسبت به روش های متناظر
3- مناسب در تونلها، محلهای لوله گذاری و کانالهای کم عمق با عرض کم
4- گودبرداری و پایدارسازی همزمان
5- اشغال فضای کم در گودبرداریهای با عرض کم
معایب روش مهار متقابل (استرات)
1- برای گودبرداریهای عریض (معمولا بیش از 12 متر) نسبت به عمق، مناسب نیست.
2- این سیستم معمولا برای کارهای موقت است.
3- نسبت به روش میخ کوبی در خاک، فضای بیشتری اشغال میکند.
4- نیاز به تیم طراح و مجری متخصص در این زمینه دارد.
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸/۰۶/۲۹