سقف کامپوزیت کرومیت چیست؟
سقف کامپوزیت کرومیت یکی از مهم‌ترین گزینه‌ها برای اجرای سقف سازه‌ها به حساب می آید. این سیستم تا حدود زیادی با سقف‌های تیرچه فلزی کرومیت شباهت دارند، تنها تفاوت آنها را می‌توان در قالب دانست. به این‌صورت‌که در زمان بتن‌ریزی، تیرچه‌ها را به‌طور کامل از بتن انباشته کرده که باعث ایجاد مقطعی ذوزنقه‌ای شکل خواهد گردید. قسمت فوقانی تیرچه‌های کرومیت برای حذف شمع‌بندی و با توجه به میزان بار زمان اجرا، طراحی می گردند. این قسمت از تیرچه‌های کرومیت پس از پایان کار سقف و اتمام بتن‌ریزی در بتن باقی مانده و باعث کاهش تنش در آن خواهد شد. در این سیستم، قالب‌ها را پس از بتن ریزی باز می کنند.
ویژگی‌های سقف کامپوزیت کرومیت
در سقف کامپوزیت کرومیت با استفاده از قالب‌های فلزی کلیه فضاهای خالی که در میان تیرچه‌ها وجود دارد، قالب‌بندی می گردد و در نهایت و پس از پایان بتن‌ریزی، این قالب‌ها از سقف جمع‌آوری و حذف می‌شوند. به‌این ترتیب و پس از حذف این قالب، سقفی با وزن بسیار سبک ایجاد می شود.
به صورتی‌که سقف کامپوزیت کرومیت با داشتن وزنی در حدود 240 کیلو به عنوان سبک‌ترین سقف در میان سایر سیستم‌های رایج در اجرای سقف شناخته گردیده است. علاوه بر آن، در اجرای این سیستم، به‌علت پوشانده شدن تمام جان تیرچه در بتن، لرزش و تنش کمتری نسبت به سیستم‌های اجرا شده در کامپوزیت‌های معمولی مشاهده خواهد گردید.
به صورتی‌که سقف کامپوزیت کرومیت با داشتن وزنی در حدود 240 کیلو به عنوان سبک‌ترین سقف در میان سایر سیستم‌های رایج در اجرای سقف شناخته گردیده است. علاوه بر آن، در اجرای این سیستم، به‌علت پوشانده شدن تمام جان تیرچه در بتن، لرزش و تنش کمتری نسبت به سیستم‌های اجرا شده در کامپوزیت‌های معمولی مشاهده خواهد گردید.
مصالح مورد نیاز برای اجرای سقف کامپوزیت کرومیت
1.تیرچه های فلزی کرومیت
تیرچه‌های فلزی با جان باز از جمله مصالح پیش‌ساخته‌ای می باشند که برای ساخت سقف کامپوزیت کرومیت به کار برده می‌شوند. این تیرچه‌های فولادی معمولا طی دو مرحله، هم زمان اجرا و پیش از بتن‌ریزی و هم پس از بتن‌ریزی مورد استفاده قرار گرفته می شوند.
2. میلگرد های حرارتی
از میلگرد های حرارتی برای جلوگیری از تنش‌های ناشی از تغییر دما و به‌صورت عمود بر تیرچه‌ها در قسمت بالای سقف، نصب و استفاده می گردند.
3. قالب فلزی
در سیستم اجرای سقف کامپوزیت کرومیت، معمولاً قبل از عملیات بتن‌ریزی از قالب‌هایی فلزی استفاده می گردد. که این قالب‌ها پس از اتمام کار بتن‌ریزی و زمانی که بتن به اندازه کافی مقاومت‌های لازم را کسب نمود باز می گردند.
4. کلاف عرضی
در سقف کامپوزیت کرومیت، استفاده از کلاف عرضی الزامی می باشد. کمترین عرض این کلاف حدود 10 سانتیمتر بوده و از دو میلگرد به قطر 12 میلی‌متر تشکیل گردیده است.
5. بتن رویه
از دیگر مصالح مورد استفاده در سقف کامپوزیت کرومیت، بتن می باشد که به‌عنوان رویه سقف و پس از قرارگیری تیرچه‌ها و کلاف عرضی صورت می گیرد. این بتن پس از رسیدن به مقاومت مورد نیاز، با استفاده از تیرچه فولادی با جان باز، میزان بار وارد شده به سقف را تحمل می نماید.
مزایای سقف کامپوزیت کرومیت
سرعت و سهولت اجرا
در این سیستم، اجرای سقف نسبت به سیستم‌های مشابه آسانتر بوده و با سرعت بیشتری انجام می‌شود. ۴۸ ساعت پس از بتن ریزی، روی سقف قابل رفت و آمد و بارگذاری سبک می باشد و می‌توان عملیات ساختمانی را ادامه داد که این مزیت موجب سرعت در روند عملیات ساخت می گردد.
یکپارچگی سقف و اسکلت
به علت جوش شدن تیرچه‌ها به اسکلت، پس از گرفتن بتن، سقف و اسکلت یکپارچه شده و می‌تواند مانند یک دیافراگم صلب عمل نماید. در اسکلت‌های بتنی نیز با در نظر گرفتن قلاب‌های مخصوصی، امکان یکپارچگی بیشتری ایجاد می گردد.
امکان حذف کش‌ها
با توجه به یکپارچگی سقف و اسکلت، می‌توان کش‌ها (اعضای غیرباربر) را حذف نمود. حذف کش‌ها علاوه بر صرفه جویی در مصرف فولاد باعث یکنواختی بیشتر زیر سقف گردیده و عملیات نازک کاری را به حداقل می‌رساند.
پایین بودن تنش در بتن
به علت خود ایستا بودن تیرچه‌ها (تیرچه قبل از گرفتن بتن می‌تواند وزن بلوک، بتن خیس و عوامل اجرایی را به تنهایی تحمل نماید) تنش ایجاد شده در بتن بسیار پایین است. آزمایش بارگذاری روی سقف‌های کامپوزیت-کرومیت که مقاومت نهایی بتن آنها کمتر از مقدار مورد نظر بوده، نشان داده که بتن با مقاومت پایین به ظرفیت باربری سقف لطمه‌ای وارد نمی‌سازد.
سهولت اجرای داکت (بازشو)
به علت فاصله زیاد تیرچه‌ها (۷۳ تا ۱۰۰ سانتی متر محور به محور) ایجاد داکت درسقف جهت عبور لوله‌های تاسیساتی نصب دودکش موتورخانه و شومینه نصب توالت ایرانی یا عبور کانال کولر به راحتی امکان پذیر می باشد و در نتیجه نیاز به قطع کردن تیرچه‌ها نیست.
کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف
به علت فاصله زیاد تیرچه‌ها (حدود ۷۵ سانتی متر محور به محور) از مصرف بتن در حدود ۲۰٪ نسبت به تیرچه و بلوک معمولی کاسته شده در نهایت وزن سبکتر می شود. استفاده از بلوک‌های پوکه‌ای و بلوک‌های پلی استایرن کرومیت یا سیستم کامپوزیت نیز در کاهش وزن موثر می باشد.
مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا
محاسبات و آزمایش‌های بارگذاری روی سقف نشان می‌دهد که گسیختگی این سیستم پس از تغییر شکل‌های بسیار زیاد ایجاد می شود.
حذف اثر فولاد در زیر سقف
به علت پایین‌تر بودن سطح بلوک‌ها نسبت به تیرچه‌ها، پوشش گچ و خاک زیر تیرچه‌ها نسبت به سایر سقف‌ها بیشتر می باشد. این موضوع باعث کاهش جذب ذرات معلق می گردد.
کاهش هزینه‌های تمام شده
کاهش وزن تیرچه مصرفی، کاهش هزینه‌های بلوک، کاهش هزینه‌های حمل و نقل، کاهش وزن اسکلت و فونداسیون، نداشتن پرت، سرعت اجرای بالا، نصب سقف کاذب با کمتر از نصف هزینه سقف‌های کاذب موجود در بازار، در مجموع منجر به کاهش هزینه ساختمان می شود.
الزامات سقف کامپوزیت - کرومیت
• فاصله آزاد تیرچه ها نباید از ۷۵ سانتی متر بیشتر شود.
• عرض بال تحتانی تیرچه در صورت استفاده از بلوک های سفالی یا سیمانی نباید کمتر از ۱۲ سانتی متر و ۲/۷ ضخامت سقف باشد. در صورت استفاده از بلوک پلی استایرن این عرض نباید کمتر از ۱۴ سانتی متر و ۲/۷ ضخامت سقف باشد.
• ضخامت ورق ها، نبشی ها و پروفیل هایی که جوشکاری می شوند، نباید کمتر از 3 میلی متر باشد.
• ضخامت دال بتنی(بتن رویه) نباید از ۱/۱۲ فاصله تیرچه و ۵ سانتی متر کمتر باشد.
• در کلیه دهانه های سقف کرومیت اجرای کلاف عرضی ضروری می باشد که شامل دو میلگرد به قطر حداقل ۱۲ میلی متر است یک میلگرد روی بال تحتانی و یک میلگرد زیر یا روی بال فوقانی به موازات هم به صورت عمود بر تیرچه ها به آنها جوش می شود و در دهانه های بالای ۳ متر کلاف های میانی حتماً باید با بتن اجرا گردند. در دهانه های کوچکتر از ۵٫۳ متر یک کلاف و در دهانه بین ۵٫۳ تا ۷٫۸ متر دو کلاف و در دهانه بیش از ۷٫۸ متر سه کلاف میانی مورد نیاز می باشد.
• عرض بال تحتانی تیرچه در صورت استفاده از بلوک های سفالی یا سیمانی نباید کمتر از ۱۲ سانتی متر و ۲/۷ ضخامت سقف باشد. در صورت استفاده از بلوک پلی استایرن این عرض نباید کمتر از ۱۴ سانتی متر و ۲/۷ ضخامت سقف باشد.
• ضخامت ورق ها، نبشی ها و پروفیل هایی که جوشکاری می شوند، نباید کمتر از 3 میلی متر باشد.
• ضخامت دال بتنی(بتن رویه) نباید از ۱/۱۲ فاصله تیرچه و ۵ سانتی متر کمتر باشد.
• در کلیه دهانه های سقف کرومیت اجرای کلاف عرضی ضروری می باشد که شامل دو میلگرد به قطر حداقل ۱۲ میلی متر است یک میلگرد روی بال تحتانی و یک میلگرد زیر یا روی بال فوقانی به موازات هم به صورت عمود بر تیرچه ها به آنها جوش می شود و در دهانه های بالای ۳ متر کلاف های میانی حتماً باید با بتن اجرا گردند. در دهانه های کوچکتر از ۵٫۳ متر یک کلاف و در دهانه بین ۵٫۳ تا ۷٫۸ متر دو کلاف و در دهانه بیش از ۷٫۸ متر سه کلاف میانی مورد نیاز می باشد.
سخن آخر
در سقف‌های کامپوزیت از یونولیت استفاده نمی کنیم، به همین دلیل بعد از اتمام عملیات برای اینکه در زیر سقف سطحی یکنواخت ایجاد شود باید کل مساحت زیر سقف را سقف کاذب یا رابیتس‌کاری نمود. در بین انواع سقف‌های کامپوزیت نوع عرشه فولادی مناسب و کاربردی تر می باشد.
تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۲۶