به طور کلی بتن سبک به آن دسته از بتن هایی گفته می شود که دارای وزنی کمتر از ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشند. البته بر اساس نوع کاربردی که بتن های سبک دارند، در سازه این وزن متغییر می باشد و حتی ممکن است به ۱۹۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب نیز برسد.
لازم به ذکر می باشد برای درک بهتر میزان وزن این بتن، بتن های معمولی که در اکثر پروژه های عمرانی استفاده می شوند معمولاً دارای وزنی بیش از ۲۴۰۰ کیلوگرم در هر متر مکعب می باشند. حتی با یک مقایسه چشمی می توان به این نتیجه رسید که این نوع بتن از بتن های معمولی که در اکثر پروژه های عمرانی استفاده می شوند سبک تر می باشند.
| آنچه در این مقاله می خوانید: |
روش های تولید بتن سبک
برای تولید نمودن انواع بتن های سبک از روش های متفاوتی استفاده می شود که مهمترین آنها عبارتند از:
- استفاده از سنگدانه سبک به جای سنگدانه معمولی
- استفاده از گاز یا کف ایجاد شده در داخل بتن
- بتن سبک با حذف ریزدانه ها و ایجاد تخلخل
انواع بتن سبک
همان طور که در بالا به روش های تولید انواع بتن سبک اشاره کردیم، انواع بتن سبک با استفاده از روش های تولید آنها به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
| 🔔 حتما بخوانید: ترمیم کننده بتن چیست؟ |
- بتن های سبک دانه
- بتن های گازی یا هوادار
- بتن های بدون ریزدانه
بتن های سبک دانه
انواع دانه‌های سبک وزنی که در ساخت و تولید بتن های سبک دانه مورد استفاده قرار گرفته می شوند، باید وزن مخصوص کمتر از ۱۱۲۰ کیلوگرم بر متر مکعب داشته باشند. دانه‌های سبک وزن می‌توانند از روش های مختلفی به دست بیایند. مواد طبیعی مانند شیل‌ها، رس‌ها، پامیس یا همان سنگ‌پا، دیاتومیت، خاکستر آتشفشانی و اسلیت‌ها و مواد مصنوعی مانند روباره کوره بلند آهن، رس، خاکستر بادی و شیل از رایج‌ترین متریال‌های استفاده شده در تولید بتن‌های سبک دانه می باشند.
ویژگی‌های بتن سبک دانه به نوع دانه های سبک وزن به کار رفته در بتن وابسته است. دانه‌های سبک وزن ساختاری می‌توانند بتن‌هایی را با مقاومت فشاری بیش از ۳۵ مگاپاسکال را تولید کنند. تعدادی از انواع دانه‌های سبک وزن را می‌توان در ساخت بتن‌ها استفاده نمود که موجب ایجاد مقاومت نمونه استوانه‌ای برابر با ۴۸ تا بیش از ۶۹ مگاپاسکال می‌شوند.
بتن سبک گازی یا هوادار
بتن های گازی نوعی از بتن سبک می باشند. این نوع از بتن گاهی نیز تحت عنوان بتن سلولی شناخته می‌شود. بتن های سبک گازی را بر اساس روش تولید می‌توان به دو نوع عمده بتن کفی یا اسفنجی و بتن اتوکلاو تقسیم بندی کرد.
بتن کفی یا بتن سبک اسفنجی
بتن کفی یا بتن هوادار غیر اتوکلاو (NAAC) از طریق تزریق ثابت و یکنواخت کف یا به وسیله اضافه کردن مخلوط‌های هوادار خاص معروف به عامل کف ساز به مخلوط پایه سیمان یا ملات تولید می گردد.
| 🔔 حتما بخوانید: چسب بتن چیست؟ |
بتن سبک اتوکلاو
بتن هوادار اتوکلاو (AAC) با اضافه کردن یک مقدار مشخصی از پودر آلومینیوم و دیگر مواد افزودنی خاص به مخلوطی از ماسه سیلیسی، سیمان یا آهک و آب تولید می شود.
عامل کف‌ساز را به منظور ساخت بتن کفی استفاده می کنند. این عامل را به عنوان اصلی‌ترین جزء بتن کفی در نظر می گیرند. این عامل کف‌ساز با اضافه شدن به آب، موجب ایجاد حباب می‌شود. ویژگی های بتن کفی تا مقدار زیادی به کیفیت کف نیز وابسته می باشد. بتن کفی علاوه بر روش فوق به روش پیش کف‌سازی نیز تولید می شود. روش پیش کف‌سازی شامل تولید جداگانه مخلوط پایه دوغاب سیمان و مخلوط آب‌دار متشکل از عامل کف‌ساز و آب می‌شود. در گام بعدی و با مخلوط کردن کف در مخلوط پایه، عامل فعال سطحی با مواد مخلوط پایه ترکیب شده و در طی فرآیند مخلوط‌سازی، کف تولید شده موجب ایجاد ساختاری سلول مانند در بتن می گردد.
پودر آلومینیوم به طور عمده به منظور عمل‌آوری بتن‌های گازی اتوکلاو (AAC) مورد استفاده قرار داده می شوند. پودر آلومینیوم با ایجاد یک واکنش شیمیایی موجب تشکیل گاز و حباب در ملات تازه می گردد. آلومینیوم به عنوان یک عامل کف‌ساز در سراسر جهان مورد استفاده قرا گرفته می شود و بهترین گزینه ممکن برای همین منظور می باشد.
پودر آلومینیوم به طور معمول به میزان ۲/۰ تا ۵/۰ درصد وزنی سیمان به مخلوط اضافه می گردد. مواد ریز دانه از متریال‌های مناسب تولید بتن هوادار اتوکلاو می باشند. سیلیس و یا ماسه کوارتزی، آهک، سیمان و پودر آلومینیوم اصلی‌ترین مواد خام لازم برای تولید کردن این نوع از بتن می باشند. درصد سیلیس به کار رفته در تولید این نوع از بتن از مقادیر دیگر مواد خام بیشتر می باشد.
بتن بدون ریزدانه
بتن های بدون ریزدانه را می‌توان از طریق ترکیب کردن سیمان، آب و متریال درشت دانه فاقد مواد دانه‌ریز (ماسه) تولید نمود. بعد از ترکیب کردن آب با مواد (سیمان و مصالح دانه‌درشت)، هر یک از دانه های مصالح درشت به کار رفته، توسط لایه‌ای از سیمان به ضخامت ۳/۱ میلی‌متر پوشیده می‌شوند.
چگالی بتن بدون ریز دانه به نوع و دانه بندی مصالح دانه‌ای بستگی دارد. با استفاده از مصالح دانه‌درشت تک سایز می‌توان به پایین‌ترین چگالی ممکن دست یافت. حداکثر اندازه مصالح دانه‌ای از ۷ تا ۷۵ میلی‌متر و اندازه معمول آنها از ۱۰ تا ۲۰ میلی‌متر می باشد. مصالح دانه‌ای به کار رفته در عمل‌آوری این نوع از بتن باید گراول یا مصالح خرده شده سخت بدون لبه باشند. گرد بودن دانه‌ها احتمال خردشدگی محلی و موضعی در هنگام بارگذاری را کم می کنند.
| 🔔 حتما بخوانید: سبک سازی ساختمان و انواع روش های آن |
تفاوت های بتن سبک با بتن معمولی
- گسیختگی بتن سبک معمولاً با بتن معمولی متفاوت می باشد. در بتن سبک گسیختگی معمولاً به جای اطراف سنگدانه از میان آن صورت می گیرد.
- سنگدانه های سبک مدول ارتجاعی کمی به علت تخلخل بالای خود دارند. در نتیجه مدول ارتجاعی بتن های سبک کمتر از بتن های معمول می باشد.
- مدول ارتجاعی کمتر قید کمتری در برابر تغییر شکل های وابسته به زمان نظیر جمع شدگی ناشی از خشک شدن و خزش ایجاد می نماید.
- به طور میانگین کرنش های ناشی از خزش یا جمع شدگی بتن های سبک بیشتر از بتن های معمولی می باشد.
کاربرد های بتن سبک
- پوشاندن و ضخیم کردن سقف و کف در صورت لزوم
- قالب‌گیری سازه‌های فولادی برای محافظ از آنها در برابر آتش و خوردگی
- عایق حرارتی در سقف ها
- عایق‌کاری لوله‌کشی های آب
- ساخت دیوار های پارتیشن و دیوار های پانلی
- عایق‌نمودن دیوارها
- ساخت دیوار های باربر با استفاده از بلوک های بتنی سلولی
- کاربرد آن به عنوان ماده پر کننده در پانل‌های دیواری در ساختمان های چند طبقه
مزایا و معایب بتن سبک
بتن های سبک هم به عنوان سایر مصالح ساختمانی نوین با توجه به ویژگی های ساختاری مخصوص به خود دارای یک سری نقاط قوت و نقاط ضعف می باشند که در ادامه به آن می پردازیم:
مزایای بتن سبک
- افزایش مقاومت به دلیل عمل‌آوری درونی
- بهبود ماندگاری سازه
- کاهش ترک‌خوردگی در اثر انقباض به دلیل نگهداری بالاتر رطوبت
- کاهش وزن کلی سازه
- مقاومت مناسب در برابر آتش
- کاهش زمان و هزینه ساخت و ساز
- حمل و نقل آسان‌تر
معایب بتن سبک
- زمان خشک شدن طولانی‌تر
- در زمان عمل‌آوری حساسیت آن نسبت به مقدار آب بسیار بالا می باشد.
- نیاز به مخلوط نمودن طولانی‌تر در مقایسه با انواع معمولی بتن
ثبت ديدگاه